Dünya Sağlık Örgütü, HIV/AIDS konusunda dikkat çekmek ve farkındalığını artırmak amacıyla 1988 yılında 1 Aralık tarihini Dünya AIDS Günü olarak ilan etmiştir.
HIV (Human Immunodeficiency Virus) nedir?
Türkçe’de ‘’İnsan Bağışık Yetmezlik Virüsü’’ vücudun bağışıklık sistemine saldıran bir enfeksiyondur. Bu virüsü taşıyan kişiler “HIV pozitif” olarak tanımlanır. Edinilmiş immün yetmezlik sendromu (AIDS), bağışıklık sistemini zayıflatmasından hastalığın en ileri aşamasıdır.
HIV nasıl bulaşır?
Korunmasız her türlü cinsel temas, müşterek kullanılan enjektörlerle damar içi madde kullanımı ve enfekte kan ve kan ürünlerinin verilmesiyle bulaş olabilmektedir. Ayrıca, anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum sırasında veya doğum sonrasında emzirmeyle bulaşabilmektedir. Bunlarla birlikte dövme veya piercing gibi işlemlerde bulaş yaşanabilmektedir.
HIV hangi yollar ile bulaşmaz?
HIV enfeksiyonu, HIV pozitif şahıslarla aynı iş ortamında çalışmakla, aynı okula gitmekle, sosyal ilişkilerle, sarılmakla, aynı ortamda bulunmakla, aynı çatal – kaşığı, aynı havuzu, aynı tuvaleti kullanmakla, sivrisinek ısırmasıyla, böcek sokmasıyla ter ile bulaşmaz.
HIV önlenebilir bir hastalık mı?
HIV enfeksiyonu önlenebilir bir hastalıktır. Korunma tedbirleri tedaviden daha etkili ve ucuzdur. En yaygın görülen bulaşma biçiminin cinsel temas olması nedeni ile tek eşliliğin yanı sıra, riskli cinsel temasta doğru kondom kullanımı hastalığın cinsel yolla bulaşmasına karşı en güvenli ve basit korunma yoludur. Şüpheli durumlarda ise vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna müracaat ederek test yaptırmak gerekir.
Ülkemizde kan ve kan ürünleri ile bulaşmaya karşı koruma amacı ile tüm kan ve kan ürünleri HIV yönünden test edilmekte ayrıca organ ve doku nakilleri öncesinde de gerekli testler yapılmaktadır.
Dünyada ve ülkemizdeki durum nedir?
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre HIV, şu ana kadar yaklaşık 40,4 milyon kişinin hayatına mal olmuştur. 2022'nin sonunda tahminen 39,0 milyon HIV pozitif kişi mevcutken 2022’de 630.000 kişi HIV ile ilişkili nedenlerden yaşamını kaybetmiş ve 1,3 milyon kişi HIV enfeksiyonuna yakalanmıştır.
Ülkemizde ise 01 Ocak ile 30 Kasım 2023 tarihlerini kapsayan dönemde toplam 45 kişide HIV pozitif saptanmıştır. Bahse konu rakamın 23’ünü KKTC vatandaşı kişiler oluşturmaktadır. Kadın – erkek ayrımına bakıldığında ise KKTC vatandaşlarının tümümün erkek olduğu diğer hastaların ise 8’inin kadın 14’ünün ise erkek olduğu görülmüştür.
HIV tanısı nasıl konur?
Ülkemizde tüm devlet hastanelerinde HIV testi yapılabilmektedir. Tek yapmanız gereken enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurmaktır. Bulaşıcı hastalıkların ihbarı ve bildirim sistemine göre, HIV/AIDS vakalarının bildirimi zorunlu olmakla birlikte teşhis konulan hastaların bildirimleri isim belirtilmeden, kod kullanarak yapılmaktadır.
Erken dönemde ilaç tedavisine başlayan HIV pozitif kişiler hastalık oluşmadan yaşamlarını sürdürebilmektedirler.
Pişman olmamak için tedbir alın!