COVİD-19 PANDEMİSİNİN ÜLKEMİZDEKİ İKİ YILI;
11 Mart 2020 de Dünya Sağlık Örgütünün Covid-19 salgınını pandemi olarak ilan etmesinin üzerinden tam iki yıl geçti. Öngörüldüğü üzere Salgın tüm ülkeleri ve kıtaları etkisi altına aldı. Geçen İki yıl içerisinde DSÖ verilerine göre Dünyada 450 milyondan fazla insan hasta oldu ve 6 milyondan fazla insan da hayatını kaybetti. 100 haftadan beri devam eden bu sağlık acil durumu tüm dünyada tababetin önemini ve gerektirdiği fedakârlıkları bir kez daha tüm dünyanın gözleri önüne serdi.
Yeni ortaya çıkan, bulaşıcılığı ve tedavisi gibi birçok konuda yeterli bilgi bulunmayan, bu virüsle mücadelede tüm dünyanın öncelikle yaptığı genel enfeksiyon kontrol önlemlerini uygulamak oldu.
Salgın dünyada genel olarak DSÖ nün bilimsel veriler üzerinden saptadığı kriterlere göre yönetilmişse de her ülkenin kendi şartlarından kaynaklanan öncelikleri de oldu.
Ülkemizin Covid-19 ile mücadelesini kısaca özetleyecek olursak:
İlk vakanın 2019 un son günlerinde Çin’de ortaya çıkmasından sonra, 21 Ocak 2021 de DSÖ 4 ülkenin verilerini kapsayan ilk salgın raporunu yayınladı. 23 Ocak 2020 de bakanlığımız ülkeye gelmesi olası bu salgın için hazırlıklara başladı. DSÖ global salgın riski olduğunu 27 Şubat 2020 de açıkladı.
Bakanlığımız, öncelikle Bulaşıcı Hastalıklar Yasası gereğince kurulan komitelerde salgını değerlendirdi. Alınacak önlemlerin devletin pek çok kurumunun birlikte hareket etmesini gerektirdiğini görerek kurumlar arası iş birliği, eşgüdüm ve toplumu bilgilendirmek için çalışmalara başladı. Halka ve sağlık çalışanlarına, ateşi, öksürüğü olan, son 14 gün yurtdışında bulunan herkesin sağlık bakanlığına bildirimi için gerekli bilgiler verildi. Bakanlığımıza ilk bildirim 9 Mart 2020 de ülkeye 8 Mart’ta Almanya’dan gelen turist kafilesinden bir kişinin ateşi olduğunun bildirilmesi ile oldu.
Numunesi hemen Türkiye Halk Sağlığı Laboratuvarına gönderilen turistin COVID-19 testi pozitif çıkması ile son 24 saatte temas ettiği kişilerin kaldığı 3 otel karantinaya alındı.
Ardından 14.3.2020 de yurtdışından gelen herkesin ev karantinasına alınmasına karar verildi.16 Mart’ta ev karantinasına uyumun düşük olduğu görülerek merkezi karantina uygulaması başlatıldı.17 Mart 2020 de de KKTC vatandaşı olmayan herkesin ülkeye girişi durduruldu.
Temaslıların karantinası da ayni şekilde merkezi karantina şeklinde otellerde yapıldı. Temaslı takip ekibi ateş poliklinikleri de yayılımın önlenmesinde önemli görev üstlendi.
Aynı zamanda yoğun bakım kapasitesini artırmak, sağlık ordusunu eşgüdümlü çalışma bilgi ve koruyucu ekipman olarak hazırlamak tıbbi malzeme laboratuvar kapasitesinin hazırlanması gibi konularda da faaliyetlerini yürüttü.
Mart 2020- Ocak 2021 arası DSÖ, CDC, ECDC gibi kurumların ürettiği kılavuzlar ve Ülke’nin epidemiyolojik durumu göz önünde bulundurularak, salgın yönetimi yapıldı. Pandemi hastanesi bu süreçte T.C. Tarafından yapılarak bakanlığımıza devredildi. Ülkenin test kapasitesini artırmak için, Devlet DNA Laboratuvarının kapasitesi artırıldı ve özel DNA Laboratuvarları yetkilendirildi. Covid-19 ile ilgili otomasyon sistemleri, istatistik, veri toplama ve raporlama işlemleri de hızlı bir şekilde hayata geçirildi.
Ocak 2021 de COVID-19 aşıları ülkemizde de uygulanmaya başlandı. Aşılama oranlarının artması, hastalığa ait bilgilerin artması, virüsün geçirdiği değişimler, gibi faktörler doğrultusunda önlemler de giderek azaltıldı.
Tabi ki devlet yönetiminin de Sağlık Bakanlığının önceliklerini hayata geçirmek konusunda gösterdiği iş birliği başarımızın çok önemli bir diğer bileşenidir.
Sağlık çalışanlarının görev bilinci, devletin ve halkın iş birliği, gerektiğinde ne kadar hızlı karar alıp eyleme geçebildiğimizi göstermiştir.
Bugün gelinen noktada ülke karantinaları yok, aşı ve test kriterleri ile ülkeye girişler yapılabiliyor, hastalar evde izlenebiliyor. Tüm sektörler açık, ancak maske, mesafe ve hijyen kuralları halen devam ediyor. Aşılama halen en büyük silahımız!
Öncelikle, tüm sağlık çalışanlarına, bu mücadelede emeği geçen devlet ve özel, tüm kurum ve kuruluşlara ve sağduyulu halkımıza teşekkür ederiz.
Tüm bu önlemler neticesinde, salgının ülkedeki seyrini rakamlarla özetleyecek olursak;
